11 ~ Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου: Ο Άδωνις Κύρου και ο Πόρος
...Ο ερχομός του στον Πόρο το 1998 με την ευκαιρία του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αργοσαρωνικού, που είχε διοργανώσει και τότε ο Δήμος του Πόρου σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, έδωσε την ώθηση για νέες έρευνες στην περιοχή και μας οδήγησε σε σημαντικές αρχαιολογικές ανακαλύψεις, που έφεραν για πρώτη φορά στο προσκήνιο την προϊστορία αυτού του νησιού. Ο Πόρος έως τότε παράμενε στη σκιά των μεγάλων προϊστορικών ανασκαφών που έγιναν κατά την δεκαετία 1990-2000 στα Μέθανα και στον Γαλατά της Τροιζηνίας και κανείς δεν φανταζόταν ότι εδώ θα υπήρχε ένα ακόμη σπουδαίο κέντρο της Εποχής του Χαλκού.
Στη μία από τις δύο ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις που μας παρουσίασε το 1998 σε εκείνο το Συνέδριο, ο Άδωνις Κύρου αναφέρθηκε στα μυκηναϊκά κατάλοιπα και στα επιφανειακά ευρήματα που είχε ανακαλύψει στην ερημονησίδα Μόδι, στα ανατολικά του Πόρου, και ανέπτυξε τη θεωρία του για την ύπαρξη εκεί ενός θρησκευτικού κέντρου των ομηρικών Ηιόνων, αφιερωμένου στον Απόλλωνα. Αυτό το υποθετικό θρησκευτικό κέντρο πίστευε ότι είχε αποτελέσει τον πρόδρομο του Ιερού του Ποσειδώνα στην Καλαύρεια και τον πυρήνα της μεταγενέστερης Αμφικτιονίας. Την ίδια άποψη είχε υποστηρίξει παλαιότερα και στο γνωστό βιβλίο του «Στο σταυροδρόμι τον Αργολικού», όπου παρουσιάσθηκαν για πρώτη φορά τα ευρήματα της επιφανειακής περισυλλογής του από το Μόδι.
Εδώ, στο πρώτο Αρχαιολογικό Συνέδριο του Πόρου, είχαμε την ευκαιρία να ανανεώσουμε την επαφή μας και να κάνουμε σχέδια για μια μελλοντική ανασκαφική διερεύνηση των μυκηναϊκών ερειπίων που είχε εντοπίσει στη μοναχική περιπλάνηση του στο Μόδι, αλλά δεν είχε καταφέρει μέχρι τότε κάποιον αρχαιολόγο να τον ακολουθήσει έως εκεί. Τον επόμενο χρόνο, δηλαδή το 1999, πραγματοποιήσαμε μια πρώτη, σύντομη, αρχαιολογική εκστρατεία και ακολούθησαν άλλες δύο, το 2000 και το 2001. Τα πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα εκείνων των ερευνών παρουσιάζονται συνοπτικά στη σχετική ανακοίνωση που δημοσιεύεται στον παρόντα τόμο.
Tο ιστορικό Α' Δημοτικό Σχολείο που ίδρυσε ο Ανδρέας Συγγρός και σχεδίασε ο Ερνέστος Τσίλλερ.
Σήμερα, είναι χώρος διεξαγωγής συνεδρίων και πολιτιστικών εκδηλώσεων - (φωτ: K)
Από το Μόδι η επιστημονική περιέργεια του ερευνητή μάς οδήγησε στην αντικρυνή ακτή του Πόρου. Στον «Κάβο Κοκορέλλι», πάνω στο μεγάλο βραχώδες ύψωμα που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Μόδι, κάναμε το καλοκαίρι του 2001 μια μονοήμερη ανασκαφή για να καθαρίσουμε κάποια επιφανειακά ίχνη δύο ταπεινών κυκλικών κτισμάτων που είχε παρατηρήσει παλαιότερα στη θέση αυτή ο κ. Κύρου. Ήταν μια ημέρα που η μεγάλη θαλασσοταραχή μας είχε εμποδίσει να αποβιβαστούμε στο αλίμενο νησάκι για την προγραμματισμένη έρευνα και δεν θέλαμε να αφήσουμε τον χρόνο μας ανεκμετάλλευτο. Αυτή τη φορά όμως, όπως έδειξε η σύντομη ανασκαφή, δεν επρόκειτο για μυκηναϊκά, αλλά για πρωτοελλαδικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, τα πρώτα που εντοπίζονταν στον Πόρο.
Την ίδια ημέρα, παίρνοντας τον χερσαίο δρόμο της επιστροφής προς τον Πόρο, σταθήκαμε στον επόμενο προς τα δυτικά κάβο, τον ονομαζόμενο «Κάβος Βασίλη», όπου το παρατηρητικό μάτι του κ. Κύρου εντόπισε από μακριά έναν εκτεταμένο ερειπιώνα. Με τη γνώση πλέον της πρωτοελλαδικής παρουσίας στην περιοχή και με τα άφθονα επιφανειακά δείγματα ΠΕ κεραμικής που βρήκαμε εδώ, καταλάβαμε αμέσως ότι βρισκόμασταν μπροστά σε ένα νέο, άγνωστο οικισμό της Πρωτοχαλκής περιόδου, ο οποίος υποσχόταν πολλά στον ερευνητή που θα τον έφερνε στο φως. Η ανασκαφή που ακολούθησε μέσα στους επόμενους μήνες δικαίωσε πλήρως τις προσδοκίες μας, προσθέτοντας μια καινούργια σημαντική θέση στον χάρτη του Πρωτοελλαδικού Κόσμου. Τα αποτελέσματα εκείνης της ανασκαφής δημοσιεύονται για πρώτη φορά σε αυτόν τον τόμο.
Η συμβολή του Αδώνιδος Κύρου στις νέες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που έδωσαν στον Πόρο τη θέση του στην Προϊστορία ήταν οπωσήποτε καίρια και έπρεπε να αναγωρισθεί και να ανταμειφθεί. Έτσι αποφασίσαμε να διοργανώσουμε εδώ ένα Αρχαιολογικό Συνέδριο προς τιμήν του με τον τίτλο «ΕΠΑΘΛΟΝ», όπου θα είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τα πρόσφατα αποτελέσματα των ερευνών τους όσοι επιστήμονες είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν από κοντά και να εκτιμήσουν αυτήν την μαγική, σχεδόν, ικανότητα του να διεισδύει πρωτοπόρος σε άγνωστα μέρη του αρχαίου κόσμου. Η θερμή ανταπόκριση που βρήκε η πρόσκληση μας σε αρχαιολόγους υψηλού επιστημονικού κύρους έδειξε πόσο ώριμος ήταν ο καιρός για να πραγματοποιηθεί μια τέτοια ιδέα.
Το αριστείο της διοργάνωσης και κάθε έπαινος για την πραγματοποίηση τούτου του Συνεδρίου οφείλονται πρωτίστως στον Δήμαρχο κ. Σπύρο Σπυρίδωνα, στο Δημοτικό Συμβούλιο και στους υπαλλήλους του Δήμου Πόρου, και ιδιαιτέρως στον αγαπητό φίλο και συνεργάτη μας κ. Γιώργο Αθανασίου. Με αυτήν την ωραία πρωτοβουλία του ο Δήμος του Πόρου αναδείχθηκε για μια ακόμη φορά πρωτοπόρος στον τομέα των πολιτιστικών δραστηριοτήτων, επιβεβαιώνοντας έτσι το σταθερό ενδιαφέρον του για την πνευματική πρόοδο του τόπου και την ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας του γραφικού νησιού του, που έχει την τύχη να βρίσκεται σε προνομιακή θέση στην καρδιά του Αργοσαρωνικού, εστίας ενός λαμπρού πολιτισμού από τα πανάρχαια έως τα νεότερα χρόνια.
Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου
ΕΠΑΘΛΟΝ - Αρχαιολογικό Συνέδριο προς τιμήν του Αδώνιδος Κ. Κύρου
Πόρος, 7-9 Ιουνίου 2002
Εκδ: Δήμου Πόρου, 2007
Επιμέλεια: Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου
Ο Όρμος της Βαγιωνιάς στο βόρειο τμήμα του Πόρου (φωτ: Υ.)
Στη μία από τις δύο ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις που μας παρουσίασε το 1998 σε εκείνο το Συνέδριο, ο Άδωνις Κύρου αναφέρθηκε στα μυκηναϊκά κατάλοιπα και στα επιφανειακά ευρήματα που είχε ανακαλύψει στην ερημονησίδα Μόδι, στα ανατολικά του Πόρου, και ανέπτυξε τη θεωρία του για την ύπαρξη εκεί ενός θρησκευτικού κέντρου των ομηρικών Ηιόνων, αφιερωμένου στον Απόλλωνα. Αυτό το υποθετικό θρησκευτικό κέντρο πίστευε ότι είχε αποτελέσει τον πρόδρομο του Ιερού του Ποσειδώνα στην Καλαύρεια και τον πυρήνα της μεταγενέστερης Αμφικτιονίας. Την ίδια άποψη είχε υποστηρίξει παλαιότερα και στο γνωστό βιβλίο του «Στο σταυροδρόμι τον Αργολικού», όπου παρουσιάσθηκαν για πρώτη φορά τα ευρήματα της επιφανειακής περισυλλογής του από το Μόδι.
Εδώ, στο πρώτο Αρχαιολογικό Συνέδριο του Πόρου, είχαμε την ευκαιρία να ανανεώσουμε την επαφή μας και να κάνουμε σχέδια για μια μελλοντική ανασκαφική διερεύνηση των μυκηναϊκών ερειπίων που είχε εντοπίσει στη μοναχική περιπλάνηση του στο Μόδι, αλλά δεν είχε καταφέρει μέχρι τότε κάποιον αρχαιολόγο να τον ακολουθήσει έως εκεί. Τον επόμενο χρόνο, δηλαδή το 1999, πραγματοποιήσαμε μια πρώτη, σύντομη, αρχαιολογική εκστρατεία και ακολούθησαν άλλες δύο, το 2000 και το 2001. Τα πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα εκείνων των ερευνών παρουσιάζονται συνοπτικά στη σχετική ανακοίνωση που δημοσιεύεται στον παρόντα τόμο.
Tο ιστορικό Α' Δημοτικό Σχολείο που ίδρυσε ο Ανδρέας Συγγρός και σχεδίασε ο Ερνέστος Τσίλλερ.
Σήμερα, είναι χώρος διεξαγωγής συνεδρίων και πολιτιστικών εκδηλώσεων - (φωτ: K)
Από το Μόδι η επιστημονική περιέργεια του ερευνητή μάς οδήγησε στην αντικρυνή ακτή του Πόρου. Στον «Κάβο Κοκορέλλι», πάνω στο μεγάλο βραχώδες ύψωμα που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Μόδι, κάναμε το καλοκαίρι του 2001 μια μονοήμερη ανασκαφή για να καθαρίσουμε κάποια επιφανειακά ίχνη δύο ταπεινών κυκλικών κτισμάτων που είχε παρατηρήσει παλαιότερα στη θέση αυτή ο κ. Κύρου. Ήταν μια ημέρα που η μεγάλη θαλασσοταραχή μας είχε εμποδίσει να αποβιβαστούμε στο αλίμενο νησάκι για την προγραμματισμένη έρευνα και δεν θέλαμε να αφήσουμε τον χρόνο μας ανεκμετάλλευτο. Αυτή τη φορά όμως, όπως έδειξε η σύντομη ανασκαφή, δεν επρόκειτο για μυκηναϊκά, αλλά για πρωτοελλαδικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, τα πρώτα που εντοπίζονταν στον Πόρο.
Την ίδια ημέρα, παίρνοντας τον χερσαίο δρόμο της επιστροφής προς τον Πόρο, σταθήκαμε στον επόμενο προς τα δυτικά κάβο, τον ονομαζόμενο «Κάβος Βασίλη», όπου το παρατηρητικό μάτι του κ. Κύρου εντόπισε από μακριά έναν εκτεταμένο ερειπιώνα. Με τη γνώση πλέον της πρωτοελλαδικής παρουσίας στην περιοχή και με τα άφθονα επιφανειακά δείγματα ΠΕ κεραμικής που βρήκαμε εδώ, καταλάβαμε αμέσως ότι βρισκόμασταν μπροστά σε ένα νέο, άγνωστο οικισμό της Πρωτοχαλκής περιόδου, ο οποίος υποσχόταν πολλά στον ερευνητή που θα τον έφερνε στο φως. Η ανασκαφή που ακολούθησε μέσα στους επόμενους μήνες δικαίωσε πλήρως τις προσδοκίες μας, προσθέτοντας μια καινούργια σημαντική θέση στον χάρτη του Πρωτοελλαδικού Κόσμου. Τα αποτελέσματα εκείνης της ανασκαφής δημοσιεύονται για πρώτη φορά σε αυτόν τον τόμο.
Η συμβολή του Αδώνιδος Κύρου στις νέες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που έδωσαν στον Πόρο τη θέση του στην Προϊστορία ήταν οπωσήποτε καίρια και έπρεπε να αναγωρισθεί και να ανταμειφθεί. Έτσι αποφασίσαμε να διοργανώσουμε εδώ ένα Αρχαιολογικό Συνέδριο προς τιμήν του με τον τίτλο «ΕΠΑΘΛΟΝ», όπου θα είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τα πρόσφατα αποτελέσματα των ερευνών τους όσοι επιστήμονες είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν από κοντά και να εκτιμήσουν αυτήν την μαγική, σχεδόν, ικανότητα του να διεισδύει πρωτοπόρος σε άγνωστα μέρη του αρχαίου κόσμου. Η θερμή ανταπόκριση που βρήκε η πρόσκληση μας σε αρχαιολόγους υψηλού επιστημονικού κύρους έδειξε πόσο ώριμος ήταν ο καιρός για να πραγματοποιηθεί μια τέτοια ιδέα.
Το αριστείο της διοργάνωσης και κάθε έπαινος για την πραγματοποίηση τούτου του Συνεδρίου οφείλονται πρωτίστως στον Δήμαρχο κ. Σπύρο Σπυρίδωνα, στο Δημοτικό Συμβούλιο και στους υπαλλήλους του Δήμου Πόρου, και ιδιαιτέρως στον αγαπητό φίλο και συνεργάτη μας κ. Γιώργο Αθανασίου. Με αυτήν την ωραία πρωτοβουλία του ο Δήμος του Πόρου αναδείχθηκε για μια ακόμη φορά πρωτοπόρος στον τομέα των πολιτιστικών δραστηριοτήτων, επιβεβαιώνοντας έτσι το σταθερό ενδιαφέρον του για την πνευματική πρόοδο του τόπου και την ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας του γραφικού νησιού του, που έχει την τύχη να βρίσκεται σε προνομιακή θέση στην καρδιά του Αργοσαρωνικού, εστίας ενός λαμπρού πολιτισμού από τα πανάρχαια έως τα νεότερα χρόνια.
Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου
ΕΠΑΘΛΟΝ - Αρχαιολογικό Συνέδριο προς τιμήν του Αδώνιδος Κ. ΚύρουΠόρος, 7-9 Ιουνίου 2002
Εκδ: Δήμου Πόρου, 2007
Επιμέλεια: Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου
Ο Όρμος της Βαγιωνιάς στο βόρειο τμήμα του Πόρου (φωτ: Υ.)
αναρτήθηκε από το χρήστη Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. στις
9.10.10
<< Αρχική σελίδα