35 ~ Λώρεvς Ντάρρελ: Τα ελληνικά νησιά

Ο Πόρος έχει μια μαγευτικότατη ρυμοτομία, που προφανώς, έχει σχεδιαστεί από τρελά Γιαπωνεζάκια με τη βοήθεια του Πάουλ Κλέε και του Ραούλ Ντιφί. Είναι ένα κουτί με παιδικά τουβλάκια τα οποία έχουν στηθεί γρήγορα και αβίαστα μπροστά στον μικρό αυχένα του ακρωτηρίου που αιχμαλωτίζει τους ανέμους και εκτείνει μπροστά στη μαγική γαλάζια γραμμή του ορίζοντα το μακρύ παρτέρι του με τα λαμπερά χρώματα, τα οποία σχεδόν δεν έχουν στεγνώσει ακόμη. Η υγρασία τρέμει με το θαμπό φως πάνω στην υγρή μπογιά των σπιτιών, και το φως που αλλάζει τη διαστίζει με φτερά πεταλούδας. Όπως το λιμάνι διαγράφει την καμπύλη του, τα πάντα μοιάζουν να κινούνται πάνω σ' ένα πλατό που καλά καλά δεν είναι μεγαλύτερο απ' τη ρομβία κάποιου πανηγυριού, κι έχεις την ψευδαίσθηση ότι, δίχως να κατέβεις απ' το πλοίο, μπορείς να σκύψεις από την κουπαστή και να παραγγείλεις ένα ούζο. Κι αυτή η αίσθηση της εγγύτητας εντείνεται τόσο, που έχεις την εντύπωση πως αρμενίζεις στον κεντρικό δρόμο, με τους κατοίκους να περπατούν με το πάσο τους δίπλα στο καράβι. Νιώθεις ότι στο τέλος θα βάλουν τα φιλικά τους χέρια πάνω στα σκοινιά και σιγά σιγά θα το σταματήσουν. Η καλύτερη περιγραφή της εισόδου στον Πόρο είναι αυτή του Χένρι Μίλερ, ο οποίος απαθανάτισε με δεξιοτεχνικό τρόπο το λιμάνι στο ταξιδιωτικό του βιβλίο για την Ελλάδα. Ό,τι και να πει κανείς για τη γοητεία αυτής της γωνίτσας του Αιγαίου και την αίσθηση αγαλλίασης που μεταδίδει δεν θα υπερβάλει.


Ένας "Καβάφης" στην νοτιοδυτική μαρίνα του Πόρου (φωτ: K.)

Επιπλέον ο Πόρος ποτέ δεν μοιάζει τόσο παραφορτωμένος με τουρίστες όσο η Ύδρα — παρόλο που είναι αυταπάτη, επειδή είναι τόσο δικαιολογημένα ξακουστός, που πάντα υπάρχουν επισκέπτες, αλλά κι ένας αρκετά μεγάλος αριθμός κατοίκων. Είναι το πιο ευτυχισμένο μέρος που γνώρισα ποτέ μου.

Ακριβώς απέναντι από τον Πόρο, στην ηπειρωτική Ελλάδα, βρίσκεται ο Γαλατάς, άλλο ένα όμορφο χωριουδάκι που προκαλεί την ευφορία, έχοντας κάποια από τα ίδια θέλγητρα, αλλά λιγότερες ανέσεις. Συνδέονται με βολικά φέρι μποτ και, αν θέλεις να κάνεις εκδρομές στην Πελοπόννησο, είναι ένα καλό σημείο για να ξεκινήσεις. Συστήνω ανεπιφύλακτα το περπάτημα στον Πόρο, επειδή έχει σκιερά δάση που το έδαφος τους είναι καλυμμένο με πευκοβελόνες. Στο ρομαντικό νησάκι που λέγεται Καλαβρία, το οποίο συνδέεται με τη «μητέρα» του μ' έναν στενό ισθμό, κάποτε είχε χτιστεί ένα αρχαίο, ξακουστό ιερό του Ποσειδώνα. Σήμερα δεν έχουν μείνει και πολλά πράγματα, παρόλο που τα ερείπιά του βρίσκονται σε ένα εξαίσιο σημείο. Εδώ κατέφυγε ο Δημοσθένης, ελπίζοντας ότι οι μακεδόνες βάρβαροι δεν θα τολμούσαν να βεβηλώσουν ένα τόσο αρχαίο και σεβαστό μέρος. Όταν οι ελπίδες του αποδείχτηκαν φρούδες, αυτοκτόνησε με δηλητήριο στο βωμό, ή τουλάχιστον αυτή είναι η ιστορία που αφηγείται ο Πλούταρχος.


Tο κανάλι (φωτ: K.)

Μπορεί να είναι τα πεύκα που κάνουν αξέχαστο τον Πόρο. Τα δάση μοιάζουν ποτισμένα στο ρετσίνι, τα πάντα μυρίζουν σαν καινούργιο καράβι. Όταν καταπλέεις στο λιμάνι το καλοκαίρι, σε τυλίγουν κύματα έντονης μυρωδιάς πεύκου που αιωρούνται στα ήσυχα νερά του λιμανιού. Ολόκληρο το νησί μυρίζει και γυαλίζει σαν πρόσφατα βερνικωμένος καμβάς — με το πράσινο της ελιάς και το κίτρινο του λεμονιού. Και το σταθερό ψιχάλισμα των μπουζουκιών, και το πιο διαπεραστικό, πιο πυρετώδες, των μεθυσμένων απ' τον ήλιο τζιτζικιών φτάνει γλιστρώντας απαλά πάνω στη θάλασσα.

Αποδώ μπορείς επίσης να επισκεφτείς εύκολα το αρχαίο λιμάνι της Τροιζήνας. Έτσι θα συνειδητοποιήσεις ότι ο Πόρος, είναι απλώς και μόνο ένα νησί: Κάποτε μπορούσε να φτάσει κανείς εδώ από την ηπειρωτική Ελλάδα περνώντας με τα πόδια τα ρηχά νερά.

Lawrence Durrel
Μετάφραση: Ελεάνα Πανάγου


Λόρενς Ντάρελ, Τα ελληνικά νησιά
μετάφραση: Ελεάννα Πανάγου
επίμετρο: Βαρβάρα Παπασταύρου-Κορωνιωτάκη
Εκδόσεις: Μεταίχμιο, 2005


(φωτ: Y.)

Ακόμα:
ο Λώρενς Ντάρρελ στo ταξιδεύοντας, στα αυτοβιογραφικά και στο λογοτεχνικά ταξίδια στον κόσμο