4 ~ Γεώργιος Γαρδίκας: Δημοσθένης ο Δημοσθένους

Ο κορυφαίος των Ελλήνων ρητόρων (383-322). Ήτο Παιανιεύς'
[....] Τω 324, ο σατράπης Άρπαλος, κλέψας θησαυρούς του Αλεξάνδρου, κατέφυγεν εις Αθήνας. Εντολή του Αλεξάνδρου, οι Αθηναίοι καθείρξαν μεν τον Άρπαλον, κατέσχον δε τα χρήματα. Κι ο μεν Άρπαλος απέδρασε, τα δε χρήματα αριθμηθέντα, ευρέθησαν ολιγώτερα των όσων εκείνος είχε κομίσει. Ήγέρθησαν τότε υπόνοιαι ότι το ελλείπον ποσόν κατηναλώθη προς δεκασμόν των ρητόρων. Κατηγορήθη δε ο Δημοσθένης ως λαβών 25 τάλαντα και κατεδικάσθη εις πληρωμήν ζημίας 50 ταλάντων, επειδή δε δεν ηδύνατο ν' αποτίση το ποσόν τούτο, εγκαθείρχθη εν τω δεσμωτηρίω. Εκ της δίκης ταύτης περιεσώθη ο λόγος του Δεινάρχου και αποσπάσματα του λόγου του Υπερείδου. Αποδράς τη βοηθεία των φίλων, ο Δημοσθένης ως φυγάς διέτριβεν εν Αιγίνει και Τροιζήνι και εκείθεν έγραφε προς τε την βουλήν και τον δήμον των Αθηναίων επιστολάς, εν αις εμέμφετο τους δικαστάς επί τη ελλιπεί της υποθέσεως αυτού εξετάσει και ικέτευε περί της ιδίας καθόδου, μη παύων όμως συνάμα να εξεγείρη τα διαφόρους πόλεις της Ελλάδος εις πόλεμον κατά των Μακεδόνων, τον καλούμενον Λαμιακόν. Μετά τον θάνατον του Αλεξάνδρου (323) εψήφισεν ο δήμος κάθοδον του φυγάδος. Αλλά των Ελλήνων υπό των Μακεδόνων ηττηθέντων εν Κρανώνι, ο δήμος των Αθηναίων, απαιτήσει του νικητού Αντιπάτρου και προτάσει του Δημάδου, κατεδίκασε τον ρήτορα και άλλους αντιμακεδονίζοντας δημαγωγούς εις θάνατον. Ο Δημοσθένης ήδη καταδιωκόμενος κατέφυγεν εις τον εν Καλαυρεία (όπου νυν ο Πόρος) ναόν του Ποσειδώνος' αλλά δια να μη πέση εις τας χείρας των διωκτών αυτού, έπιε δηλητήριον και εξέπνευσε παρά τον βωμόν. Τούτο συνέβη κατ' Οκτώβριον του 322.

Γεώργιος Γαρδίκας


Ελευθερουδάκη, Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - τόμος τέταρτος
Εκδόσεις: Ελευθερουδάκης, 1927

Το ιερό του Ποσειδώνα
Φωτογραφία: ethnos.gr