10 ~ Πέτρος Γλέζος: Η βρυσούλα της Αγίας Κυριακής

Ήταν τα χρόνια που η Αθήνα διψούσε. Τροφοδότης της - τροφή σπουδαία και ζωτική είναι βέβαια και το νερό - ήταν μόνον η παλιά πια και άχρηστη σήμερα εκείνη Δεξαμενή στην πλαγιά του Λυκαβηττού, που φιλοξενούσε το λιγοστό νερό, το μαστευμένο από τα περίχωρα των Αθηνών στο εσωτερικό της, και δίπλα στην πλατιά στέγη της το καφενεδάκι των λογίων της εποχής, με κορυφαίον τους τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

Από την Δεξαμενή, λοιπόν, εκείνη, δυο ή τρεις φορές την εβδομάδα - ανάλογα με την ποσότητα του νερού της - οι "νεροκράχτες" του Δήμου άνοιγαν κατά συνοικίαν, όχι βέβαια για πολλήν ώρα, τις τοποθετημένες στις γωνιές των Αθηναϊκών δρόμων δημόσιες βρύσες, από τις οποίες οι κάτοικοι κυρίως των φτωχογειτονιών έπαιρναν το νερό για τα σπιτικά τους, σε στάμνες αιγινήτικες το πόσιμο, σε μεγάλους ντενεκέδες το πολύ για τη "λάτρα". Αραδιάζονταν από ενωρίς οι στάμνες και οι ντενεκέδες στη σειρά εμπρός στη βρύση, πριν ακόμη εμφανισθεί ο νεροκράτης και η σειρά τους ήταν σχεδόν απαραβίαστη, με σπάνια τη "ζαβολιά" καμιάς "κατεργαρούλας", ζαβολιά που προκαλούσε κάποτε-κάποτε Ομηρικούς καυγάδες.

Όσο για τους "άρχοντες", αυτοί είχαν μεγάλα τεπόζιτα στα σπίτια τους, αντλούσαν κατά τις ώρες της διανομής το νερό με χειροκίνητες αντλίες, που τις δούλευαν οι υπηρέτριες ή τα παιδιά του σπιτιού. Και το πόσιμο νερό το αγόραζαν από τους πλανόδιους νεροκουβαλητάδες του νερού του Πόρου, που το διαλαλούσαν κατά το πέρασμά τους από τους δρόμους.

Πέτρος Γλέζος


Νέα Εστία, τχ. 1379
Χριστούγεννα 1984



Το υδροφόρο πλοίο "Δήμητρα" στο στενό του Πόρου - το 2008 (φωτ: Κ.)

9 ~ Κωστής Παλαμάς: Εκατό φωνές

38
Πάει το ταξίδι, φτάσαμε. Τ' ωραίο νησάκι να το!
Διπλά ακρογιάλια. Τ' ανοιχτό, φως όλο, το χιονάτο,
με τα γραμμένα ερείπια και με τα μαυροπούλια'
και τ' άλλο. Ω δάση από μυρτιές, ω κήποι από ζουμπούλια,
και κάτω από της νεραντζιάς της φουντωτής τα κλώνια,
ω ίσκιοι! οι έρωτες μιλούνε, αντιμιλούν τ' αηδόνια.
Το έν' ακρογιάλι Ε δ ώ! μας λέει, τ' άλλο ακρογιάλι Ν α μ ε!
Βαρκούλα, πού θ' αράξουμε; Βαρκάρη, πού θα πάμε;
-Η ασάλευτη ζωή-

Κωστής Παλαμάς


Κωστής Παλαμάς, Άπαντα
Εκδόσεις: Μπίρης, 1972
(με την επιμέλεια του Ιδρύματος Κωστή Παλαμά)


(φωτ: Κ.)

Ακόμα:
ο Κωστής Παλαμάς στα αυτοβιογραφικά, στο γράμμα σε χαρτί, στα λογοτεχνικά ταξίδια στον κόσμο, στο juke box¨η ποίηση στο τραγούδι και στο μετά τιμής